Joaquin Raphael Phoenix (ur. 28 października 1974 w San Juan) – amerykański aktor, wokalista, producent filmowy i telewizyjny. Laureat Oscara za tytułową rolę w filmie Joker (2019).
Przyszedł na świat w wielodzietnej rodzinie zbieracza owoców, misjonarza i menedżera Johna Lee Phoenixa („Bottom”, „Amram”; ur. 14 czerwca 1947) i sekretarki z nowojorskiego Bronxu Arlyn Dunetz Jochebed (ur. 31 grudnia 1944). Rodzice jego matki byli Żydami z Węgier i Rosji. Wychowywał się ze starszym bratem Riverem (ur. 23 sierpnia 1970, zm. 31 października 1993) i trzema siostrami: Rain Joan of Arc (ur. 21 listopada 1972), Liberty Mariposą (ur. 5 lipca 1976) i Summer Joy (ur. 10 grudnia 1978). Jego rodzice byli hipisami, żyjącymi w Ameryce Południowej, gdzie stali się członkami organizacji Dzieci Boga. W 1977 rodzina przeniosła się do Los Angeles i zmieniła swoje nazwisko na Phoenix od Feniksa, który odradza się z popiołów.